Кіраўніца беларускага Саюза палякаў Анжаліка Борыс дала першае інтэрв'ю пасля выхаду на волю. У гутарцы з польскім выданнем Rzeczpospolita яна расказала пра сваё зняволенне, іншых фігурантаў «справы Саюза палякаў» і сустрэчу з палітзняволеным журналістам Андрэем Пачобутам.
Паводле словаў Анжалікі Борыс, пасля вызвалення яна не адчувае «ні эйфарыі, ні радасці», а хвалюецца за сваіх паплечнікаў: Андрэя Пачобута, які знаходзіцца ў зняволенні, а таксама Марыю Цішкоўскую, Ірыну Бярнацкую, Ганну Панішаву, якіх беларускія ўлады выпусцілі з СІЗА і выправадзілі ў Польшчу.
Пытанне пра стаўленне да яе турэмнай адміністрацыі Борыс адмовілася каментаваць, але адзначыла, што ёй у зняволенні «было нялёгка».
— У мяне былі праблемы са здароўем. Я не такая моцная, як іншыя. Я спрабавала, але часам арганізм чалавека дае збой, і не ўсё залежыць ад нас, — сказала кіраўніца беларускага Саюза палякаў.
Яна пацвердзіла, што пасля затрымання ў 2021 годзе ёй, як і іншым фігурантам «справы Саюза палякаў» прапаноўвалі вызваленне ў абмен на выезд з Беларусі.
— Так, у свой час такая прапанова была, але я адмовілася. Па-першае, я тады не ведала, што адбываецца з Марыяй [Цішкоўскай] або Ірынай [Бярнацкай]. Я не хацела, каб атрымалася такая сітуацыя, што я з’ехала, а яны засталіся [у зняволенні]. Я не хацела пакідаць сваіх сяброў. Другі раз, калі была магчымасць выйсці на волю, я пагадзілася, бо не ведала, ці вытрымае маё здароўе, — сказала Борыс.
Яна расказала таксама, што яе маці сапраўды звярталася з просьбай памілаваць дачку да Аляксандра Лукашэнкі.
— Я тады таксама вагалася. Гэта быў адзіны раз, калі ў мяне была магчымасць убачыць Андрэя [Пачобута] пад вартай. Я сказала яму, што маё здароўе не вытрымае…
— І што на гэта сказаў Андрэй? — удакладніў журналіст.
— Ехаць (выходзіць з СІЗА пры ўмове выезду з Беларусі. — Заўв. рэд.) наадрэз адмовіўся. Ён сказаў мне трымацца. Я літаральна на імгненне ўбачыла яго. Гэта было два гады таму, — адзначыла Борыс.
Пасля вызвалення Борыс адзін раз выязджала ў Польшчу ў ліпені 2022 года, але вырашыла застацца ў Беларусі.
— Маё знаходжанне было кароткім, я была ў Беластоку. Сустрэлася з маімі сябрамі. Сябры ўгаворвалі мяне застацца ў Польшчы, але ў мяне быў прызначаны чарговы допыт. Мне было не па сабе ад гэтага, і я вырашыла вярнуцца. Што будзе, тое будзе. Беларусь — нашая краіна, Польшча — нашая другая радзіма. Не хачу ўцякаць са сваёй зямлі, — заявіла Борыс.
Нагадаем, Анжаліка Борыс была затрыманая 23 сакавіка 2021 года і змешчаная ў СІЗА па абвінавачанні ў распальванні варожасці і рэабілітацыі нацызму групай асоб (ч. 3 арт. 130 КК). Яна правяла за кратамі год. 25 сакавіка 2022-га стала вядома, што яе перавялі пад хатні арышт. Праз паўгода Лукашэнка заявіў, што асабіста дазволіў вызваліць Борыс па просьбе яе маці.
Усяго па «справе Саюза палякаў» затрымалі пяць чалавек, у тым ліку журналіста Андрэя Пачобута. Паводле версіі следства, яны арганізавалі ў Гродне і Гродзенскай вобласці незаконныя масавыя мерапрыемствы «па ўшанаванні ўдзельнікаў антысавецкіх бандфарміраванняў, якія дзейнічалі падчас і пасля Вялікай Айчыннай вайны».
Пазней трох затрыманых (Панішаву, Цішкоўскую і Бярнацкую) выпусцілі і выслалі ў Польшчу. Пачобут і Борыс адмовіліся ад вызвалення на такіх умовах. Праваабаронцы прызналі абаіх палітвязнямі. У лютым 2023 года Андрэя Пачобута асудзілі па артыкулах аб закліках да санкцый і распальванні варожасці і прызначылі яму восем гадоў калоніі ўзмоцненага рэжыму.
Чытайце таксама
